Bouwen aan Vertrouwen
Vertrouwen komt te voet en gaat te paard. Dat blijkt als je de stikstofcrisis, de PFAS-ellende en de misère rond de CO2-maatregelen volgt. Het labiele vertrouwen in de politiek, de overheid en de media is in razende vaart verdampt. Experts die elkaar tegenspreken, politici die op emotie of populisme standpunten verkondigen en een overheid die doorschiet in detaillistische en onpraktische regels die niet gehandhaafd (kunnen) worden. Boeren, grondverzetters en bouwers hebben daardoor het geloof in een rechtvaardig beleid verloren en zijn met hun trekkers en machines acties gaan voeren: “Trots op de Boer” en “Grond in Verzet”. Acties die Fedecom vanuit zakelijke betrokkenheid bij de (land)bouwsectoren van harte ondersteunt.
Als het vertrouwen is geschaad, heb je soms een knallende ruzie nodig om te weten waar je staat en wat er (nog) wel of niet kan. Al heel lang sluimert er onder ondernemers ongenoegen over onduidelijke, onpraktische en onsamenhangende regelgeving. Dat dat (nu) tot uitbarsting komt op punten die over het milieu en de klimaatmaatregelen gaan, heeft ermee te maken dat er getwijfeld wordt over de feiten en het effect van die maatregelen. Praktijkmensen ervaren dat de voorgeschreven maatregelen niet het gewenste effect (zullen) hebben. En wat nog kwalijker is: de maatregelen halen de verdiencapaciteit en de continuïteit van veel familiebedrijven in de (land)bouw onderuit, en uiteindelijk ook in onze branche. Die onzekerheid leidt tot onrust. Dat is de kern van het breed gedragen boerenprotest tegen stikstofmaatregelen en de gezamenlijke acties tegen de scherpe PFAS-norm door het bouwers- en grondverzetcollectief. En daarmee is duidelijk geworden waar de grens van mkb-ondernemers in deze sectoren ligt.
Na een stevige confrontatie moet je wel weer verder. Onder druk van nieuwe acties lijken nu een aantal voor de hand liggende “oplossingen” onderdeel van beleid te worden. Verhoging van de PFAS-norm haalt een flink stuk kou uit de lucht voor bouw en grondverzet, en het is nog even afwachten (op het moment dat ik dit schrijf) of het voerenzym, de weidegang en watertoevoeging aan mest voldoende stikstof uit de lucht halen voor de landbouw. Deze oplossingen kosten ettelijke miljarden Euro’s. En de grote vraag is of de maatregelen voldoende robuust, praktisch en samenhangend zijn voor zowel de bedrijven als de overheid en de samenleving om perspectief voor de langere termijn te bieden. Ik bespeur dat het wantrouwen ten opzichte van overheid en politiek nog erg groot is. Van wederzijds begrip en commitment is nog maar beperkt sprake. En dat op zich is een risico voor het ondernemersklimaat in Nederland. Ondernemers hebben behoefte aan duidelijkheid en eenduidig beleid dat voor een bepaalde periode vastligt. Zodat investeringen niet tussentijds extra hoeven te worden afgeschreven. Dat vereist herstel van wederzijds vertrouwen van ondernemers en overheid.
Bouwen aan vertrouwen, linksom of rechtsom, dat is de opdracht aan alle betrokkenen om uit deze lastige en vervelende periode op te krabbelen. De branche van de machine- en techniekleveranciers ondersteunt de boeren en de grondverzet- en bouwbedrijven. Door toekomstgerichte oplossingen aan te dragen die echt werken, probeert de branche een steentje bij te dragen aan een beleid en maatregelen die ondernemers in agro, groenbeheer en bedrijfslogistiek écht vooruithelpen. Fedecom bouwt graag verder aan vertrouwen, want dat is het cement voor de continuïteit van relaties en bedrijven.
Fedecom wenst u en de uwen Prettige Feestdagen en een voorspoedig 2020, waarin het wederzijds vertrouwen wordt bevestigd en bekrachtigd.
Gerard Heerink
directeur Fedecom