Op 15 mei 2025 stemde de Transportcommissie van het Europees Parlement in met de herziening van de vierde Europese Rijbewijsrichtlijn. Deze herziening maakt het onder meer mogelijk om met een rijbewijs B vaker zwaardere voertuigen te besturen, mede dankzij de opkomst van (deels) alternatief aangedreven voertuigen zoals elektrische of hybride bedrijfswagens.

Hoewel de formele goedkeuring door het Europees Parlement, de Europese Commissie en de Raad van de Europese Unie nog moet volgen, is de verwachting dat de huidige tekst grotendeels overeind blijft.

Gefaseerde invoering

De omzetting van de richtlijn naar nationale wetgeving zal naar verwachting vier jaar duren, met volledige inwerkingtreding rond 2029/2030. Sommige onderdelen mogen echter al binnen twee tot drie jaar in werking treden, afhankelijk van keuzes van individuele lidstaten. Nederland kan bovendien strengere regels hanteren dan de minimumeisen van de richtlijn.

Wat verandert er concreet?

1. Meer ruimte voor rijbewijs B bij zwaardere voertuigen

Zonder aanhanger

• Na twee jaar bezit van rijbewijs B mag een bestuurder een (deels) alternatief aangedreven voertuig van 3.500 tot 4.250 kg besturen, zonder aanvullende training of toets.
• Alternatief aangedreven voertuigen zijn onder andere elektrisch, waterstof, CNG, LNG en LPG. Voor deels alternatief aangedreven voertuigen, zoals plug-in hybrides, is nog geen Europese definitie vastgesteld.

Met aanhanger tot 5.000 kg gecombineerd

• Bestuurders mogen een alternatief aangedreven voertuig van 3.500–4.250 kg combineren met een aanhanger, zolang het gecombineerde gewicht onder 5.000 kg blijft.
• Hiervoor is een aanvullende training of toets van minimaal zeven uur verplicht. Lidstaten bepalen de invulling hiervan.

Met aanhanger boven 5.000 kg (BE-rijbewijs)

• Bestuurders met een rijbewijs BE mogen een alternatief aangedreven voertuig tot 4.250 kg combineren met een aanhanger tot 3.500 kg.
• In dit geval is geen aanvullende training of toets vereist.

Deze drie wijzigingen zullen naar verwachting twee jaar na publicatie van de richtlijn van kracht worden.

Wat blijft hetzelfde?

De bestaande rijbewijsregels voor niet-alternatief aangedreven voertuigen blijven gelden:

• Rijbewijs B:
  • Voertuigen tot 3.500 kg met aanhanger tot 750 kg.
  • Of: combinatie van max. 3.500 kg als de aanhanger zwaarder is dan 750 kg.
  • Bij een combinatie van max. 4.250 kg is een aanvullende training of toets verplicht (momenteel: rijbewijs B+).
• Rijbewijs BE:
  • Nodig voor combinaties van een voertuig tot 3.500 kg met een aanhanger tot 3.500 kg.

Belang voor Fedecom-leden

Voor fabrikanten, distributeurs en gebruikers van landbouw-, groen- en intern transportmaterieel zijn de wijzigingen relevant:

• Elektrisch en hybride aangedreven voertuigen in het hogere gewichtsegment kunnen breder worden ingezet.
• Rijopleidingstrajecten worden minder zwaar, vooral voor medewerkers die na twee jaar rijervaring toegang krijgen tot zwaardere combinaties.
• Meer ruimte voor duurzaam materieel zonder extra administratieve lasten.

Let wel: er blijft onzekerheid bestaan over de precieze definitie van hybride voertuigen en de invulling van de aanvullende trainingen. Ook is het nog onduidelijk hoe deze nieuwe regels zich verhouden tot de huidige BE-opleiding, met name bij het gebruik van aanhangers.

Conclusie

De herziening van de rijbewijsrichtlijn brengt moderne rijbevoegdheden dichterbij en vergroot de inzetbaarheid van zwaardere voertuigen. De komende jaren zal de precieze nationale invulling bepalend zijn voor de praktische voordelen.

Wil je op de hoogte blijven van de ontwikkelingen? Houd dan de berichtgeving van Fedecom en de Rijksoverheid goed in de gaten.